Ze is heel oud geworden, ik geloof zevenennegentig jaar. Als oma was ze onovertroffen; haar kleinkinderen adoreerden haar. We namen haar vaak mee op vakantie, zoals naar het heerlijke hotel in Bretagne, waar ze een mooie kamer met uitzicht op zee had en waar ze genoot van het strandleven. Zwemmen kon ze niet, zelfs pootjebaden ging haar te ver. Maar het kaartspel lag boven in haar tas. En ook de Nederlandse vertaling van Marcel Proust, want ze las graag en veel. Kaarten met de kleinkinderen was ook een hobby. Volgens getuigenverklaringen zag ze er niet tegen op om af en toe een tikkeltje vals te spelen. Maar niemand nam haar dit kwalijk, vooral omdat ook het geld voor een ijsje altijd royaal uit haar knipje kwam. Behalve dat ze nogal eens met vakanties met ons mee reisde, paste ze altijd op wanneer werk of andere bezigheden buitenshuis ons van huis en haard bezighielden. Ze trok bij ons in, tot grote vreugde van onze kinderen. Ze kon prachtig vertellen over haar jeugd. Op haar dertiende jaar werkte ze al op een naaiatelier. Aan dat harde werk hield ze een rond ruggetje over. Ze vertelde graag over haar jonge jaren, waarin het leven hard was, Maar nooit een somber verhaal. Voordat ze opa leerde kennen, had ze een tijdje een verloofde, die bakkersknecht was. ‘Hij poetste nooit zijn schoenen als we uitgingen. Die waren dan met meel bestoven.’ Geen wonder dat ze koos voor opa, die zo prachtig pianospeelde. Ze zong ook in een koor, dat was genieten. En toen ze ‘van tafel en bed’ was gescheiden van opa, en daardoor ook vaak alleen was, zei ze: ‘Als ik me verdrietig voelde en alleen, dan ging ik zingen. Dat hielp goed tegen de eenzaamheid!’
Lees ook: Golden Girl
Ze liep tegen de tachtig, toen de liefde aan haar deur klopte. Een vrolijke oude baas, net weduwnaar geworden, zag ze wel zitten. Bovendien was hij in het bezit van een Dafje, dus het vervoer was ook geregeld. Er ontstond enige competitie tussen haar en een vriendin van het koor. Maar Oma was de eerste: ‘Is het geen tijd voor een gezellige nieuwe vrouw?’ Zonder enige aarzeling stapte deze lieve oude baas in een nieuwe relatie met onze Oma! En ze waren behoorlijk verliefd! Het was voor haar kinderen en kleinkinderen een feest om mee te maken. We gingen ook graag bij ze eten. Oma’s ‘omaatjessoep’ was de beste! Er werd ook een glaasje wijn geschonken uit een fles, die al enige tijd open was. En wanneer wij met zuinige mond van de wijn nipten, het glas ook niet leegdronken, dan schonk oma’s nieuwe lover het restje terug in de fles. Ze hebben nog jaren met elkaar doorgebracht. Wanneer ik op bezoek kwam, stonden ze met z’n tweeën voor het raam te zwaaien, ook als we weer vertrokken. Op een dag was haar gescheiden zoon bij zijn moeder op de koffie. Ze raakten in gesprek en oma had het over ‘mijn schoondochter’. Waarop haar zoon pinnig zei: ‘maar ze is je schoondochter niet meer!’ Waarop omaatje evenzo pinnig antwoordde: ‘Ze is mijn schoondochter. En ze blijft mijn schoondochter!’ Ze was de liefste en meest solidaire schoonmoeder van de hele wereld.
