Een kind met een lieve opa kan veel aan. Bij kiftende ouders, een afwezige vader, een afwezige moeder en al helemaal de afwezigheid van zorgende ouders is een lieve grootvader vaak een betrouwbaar figuur. Hetzelfde geldt trouwens voor een lieve grootmoeder. Zij is ook een geweldige steun voor een kleinkind dat in een niet al te harmonische omgeving groot wordt. Mijn grootvader, de vader van mijn moeder, was voor het meisje van vijf dat ik ooit was, een bron van veilige zekerheid. Ik kreeg aandacht van de soort waar ik heel gelukkig van werd.

Voorbeeld uit mijn leven, dat ik nooit ben vergeten. Ik had een levendige fantasie. Met de wetenschap, dat opa naar mijn verhaal luisterde ging ik heel erg mijn best doen om hem te amuseren. Op een dag stond ik op de vensterbank voor een beslagen ruit. Ik tekende met mijn vinger een poppetje op die ruit, terwijl ik mijn kinderfantasie er op losliet. Plotseling hoorde ik de deur van de kamer zachtjes opengaan. Ik wist dat het mijn opa was. Hij stond stil om naar mijn verhaal te luisteren. Hierdoor ging ik heel erg mijn best doen. Voor hem. Door zo aandachtig naar mij te luisteren gaf mijn opa mij de aandacht die ik nodig had. Waar mijn ouders helemaal geen tijd voor hadden, zo bezig als ze met zichzelf waren.

Lees ook: Frida is geboren

Omdat mijn moeder vaak ziek was, logeerde ik regelmatig bij mijn grootouders. Ik mocht dan op de Remington schrijfmachine van opa tikken. ‘Jij schrijft’, zei opa dan. ‘Ja, ik schrijf’, zei ik trots. Het waren omineuze woorden. Niemand wist toen dat ik later met schrijven mijn brood zou verdienen.

Mijn grootouders vertrokken in 1938 naar Durban, in Zuid-Afrika, waar Opa met de Rotterdamse Droogdok Maatschappij zaken te doen had. Door de oorlog konden ze niet meer terug naar Holland. Veel later in het laatste Oorlogsjaar, Februari 1945, kregen wij een brief van het Rode Kruis. Hierin stond dat mijn opa in Februari was gestorven. Ik had mijn hele kindertijd, de hele oorlog lang, gewacht op de tijd dat die rotoorlog voorbij zou zijn. Zodat ik oma en opa terug kon zien.

Ik was 12 jaar en heb heel lang gehuild. Alleen Oma kwam terug. Gelukkig heeft ze mij heel veel over haar man en mijn opa verteld. Ik wens ieder kind, oud of jong, zo’n onvergetelijke opa.

Marjan Berk