Ik maak een stapje opzij. Na het eten van een bord bruine bonen laten mijn ingewanden af en toe luid horen dat ze zich een uitweg zoeken. Mijn achterkleindochter krijgt de slappe lach van mijn getrompetter. ‘Dat is oma’s buitenboordmotor’, zeg ik, waarmee ik begrip probeer te kweken bij mijn nageslacht voor de natuurlijke dingen van ons lichaam. ‘Je lijkt wel een olifantje dat trompettert!’ roept haar twee jaar oudere broer. Ik probeer mijn interne gasstroom zo beleefd mogelijk de vrijheid te geven, maar je hebt nu eenmaal niet alles zelf in de hand. Bovendien zijn in mijn familie de poep-grappen altijd geweldig populair geweest.

Met Sinterklaas trakteren wij traditioneel ieder nieuw lid van de familie, zoals verse schoondochters, nieuwe schoonzonen – en ook goede vrienden komen in aanmerking voor onze klassieke sinterklaassurprise: De Po! Ik ben de bewaarster van De Po, een authentieke porceleinen nachtspiegel, nog gebakken in de fabriek van Petrus Regout uit Limburg. Ik kocht hem ooit tegelijk met een lampetkan en een wasbak, allemaal spul uit de negentiende eeuw. Ieder jaar, wanneer de lootjes worden uitgedeeld, wordt bepaald voor welk aspirant familielid De Po moet worden gevuld. Hier volgt een recept voor de dikke, zo levensecht mogelijke, drol: een kleine ontbijtkoek, een kop zwarte koffie en een handje rauwe havermout (voor de brokjes).

Dit alles door elkaar husselen met de blote hand. Voor de goede stevigheid nog wat koude koffie bijvoegen. Dan boetseren tot een forse drol, of misschien wel twee forse drollen en drapeer het vervolgens elegant over elkaar. Het cadeautje kan je in de prut verstoppen. Het is de bedoeling dat de persoon die De Po ontvangt het cadeautje met de blote hand uit de drol moet vissen.

Wij keren terug tot de winden, die uit geprangde darmen af en toe tot ons komen. Mijn Zeeuwse voormoeder sprak: ‘beter in de vrije lucht, dan in ’t nauwe buukske!’

Lees ook: Bevrijding

Vroeger had je op de kermis de petomaan. Dat was een kunstenaar die een meester was in de timing hoe hij zijn winden distribueerde voor zijn gretige publiek. Een beroemde petomaan was Joseph Pujol uit Marseille. Zijn act bestond uit het uitbaten van zijn talent: een buitengewone controle over zijn darmspieren. Hij kon lucht door zijn poepgaatje naar binnen zuigen, om dat op verschillende toonhoogten weer uit te blazen. Zo kon hij zelfs melodieën scheten en ook kaarsen uitblazen. Hij speelde de Marseillaise en de Clair de Lune van Debussy. Hij trad op in de beroemde Moulin

Rouge in Parijs en had een poosje zijn eigen theatertje., het Theatre Pompadour. Ook ging hij regelmatig op tournee. Maar toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak, ging hij terug naar Toulon om de rest van zijn leven koekjes te bakken. A propos: ik kijk op de televisie en zie dat de mens bezig is zijn eigen poep te composteren. Dan moet hij wel gezond eten. Maar die verse mensenpoep is beter voor de aarde dan welke kunstmest dan ook. En ik denk aan de beerputten bij boerderijen, gevuld met mensenmest. En daar kwamen toch heerlijke aardbeien van!

Marjan Berk